জাগা জাগা নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে। জ্যোতিপ্ৰসাদ

1

আপুনি যদি ‘জ্যোতি প্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ‘জাগা জাগা নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে’ কবিতাটো / গীতটো বিচাৰি আছে আৰু ইয়াৰ বিষয়ে বিশদভাবে জানিব বিচাৰিছে, তেন্তে এই নিবন্ধখন আপোনাৰ বাবে। এই নিবন্ধখন ছাত্ৰ-ছাত্ৰী তথা সাধাৰণ পাঠকসমাজে সহজতে আয়ত্ব কৰিব পৰাকৈ অতি সৰল আৰু উজু ভাষাত লিখা হৈছে।

জাগা জাগা নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে। জ্যোতিপ্ৰসাদ

জাগা জাগা নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে

—জ্যোতিপ্ৰসাদ

জাগা জাগা নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে প্ৰভাতে

হাঁহা সকলো সন্ধিয়াৰে

ভূৱনে ভূৱনে বিয়পি

তোমাৰ হাঁহিয়ে কোটি জগতৰ

আকাশ কৰিছে মায়াপী।

তোমাৰ স্বৰৰ লহৰে অনন্তৰ অন্ত বিচাৰি

তোমাতেই অন্ত পায়।

তোমাৰ কণ্ঠৰে কণ্ঠৱতী 

কোনে মতা নাই 

কোনে মতা নাই?  0 0 0

জাগা জাগা নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে: বিশ্লেষণ

বিষয়বস্তু (Thematic Analysis)

এই কবিতাৰ মূল বিষয়বস্তু হৈছে বিশ্বৰ সৌন্দৰ্য আৰু অমৰত্ব। কবিয়ে নক্ষত্ৰৰ ৰূপ আৰু সৱ্যসাচী সৌন্দৰ্যৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ, এটি পূৰ্ণ প্ৰতিভূৰূপে তুলি ধৰিছে। নক্ষত্ৰবোৰৰ হাঁহিৰে প্ৰভাতত আকাশৰ সৌন্দৰ্য বিয়পাই থকাৰ দৃশ্য অতি মনোমোহক। সেই সৌন্দৰ্য যেন কোটি কোটি জগতত বিয়পি থাকে। কবিতাৰ শেষৰ খণ্ডত, কবিয়ে বৰ্ণনা কৰিছে যে প্ৰকৃতিৰ এই সঙ্গীত আৰু সৌন্দৰ্যৰ কোনো অন্ত নাই। ই অনন্তকাললৈকে বিয়পি থাকে আৰু কেতিয়াও শেষ নহয়।

শৈলী (Stylistic Analysis)

কবিতাটোৰ শৈলী অতি গীতিময় আৰু সহজ। কবিয়ে সাধাৰণ ভাষা ব্যৱহাৰ কৰি গভীৰ অৰ্থৰ ব্যাখ্যা কৰিছে। “হাঁহা সকলো সন্ধিয়াৰে ভূৱনে ভূৱনে বিয়পি” এই শ্ৰুতিমধুৰ শব্দসমূহে কবিতাটোত এক সুৰময়তাৰ সৃষ্টি কৰিছে। কবিতাটোৰ পূৰ্ণ শৈলী গীতিময়, সুৰময় আৰু ভাবপ্ৰৱণ। সুৰাৰোপিত শৈলীত লিখা এই কবিতাটো সহজে পাঠকৰ মন আকর্ষণ কৰিব পৰা ক্ষমতা ৰাখে।

সাহিত্যিক কৌশল (Literary Devices)

অনুপ্ৰাস (Alliteration): কবিতাটোত একাধিক স্থলত অনুপ্ৰাসৰ ব্যৱহাৰ দেখা পোৱা যায়। যেনে, “নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে প্ৰভাতে”, “হাঁহা সকলো সন্ধিয়াৰে”, “ভূৱনে ভূৱনে” আদি শব্দবোৰৰ ধ্বনিয়ে শ্ৰোতালৈ এক সুৰৰ সৃষ্টি কৰে।

উপমা (Simile): “তোমাৰ হাঁহিয়ে কোটি জগতৰ আকাশ কৰিছে মায়াপী।” এই শাৰীত কবিয়ে হাঁহি আৰু আকাশৰ মায়াময়তাক তুলনা কৰিছে। এই উপমাই কবিতাৰ সৌন্দৰ্য বঢ়াই তুলিছে।

প্ৰশ্নোত্তৰ (Rhetorical Question): কবিতাৰ শেষত “কোনে মতা নাই?” প্ৰশ্নটোৱে ভাবিবলৈ বাধ্য কৰে। এই প্ৰশ্নটোৱে কবিতাৰ ভাবগত গভীৰতাক বৃদ্ধি কৰিছে।

কল্পচিত্র (Imagery)

কবিতাটোত বিভিন্ন কল্পচিত্রৰ (Imagery) ব্যৱহাৰ আছে। যেনে:

  • “নক্ষত্ৰৰ প্ৰভাতে প্ৰভাতে হাঁহা” এই কল্পচিত্রই প্ৰভাতৰ নক্ষত্ৰবোৰক হাঁহিৰ যেন এক অনুভৱ সৃষ্টি কৰিছে। যেনে নক্ষত্ৰবোৰ সদায় হাঁহি থাকে।
  • “ভূৱনে ভূৱনে বিয়পি” এই বাক্যটোতে এক অপূৰ্ব দৃশ্যৰ কল্পনা আছে। যেনে সমগ্ৰ পৃথিৱীলৈ এই সৌন্দৰ্য বিয়পি আছে।
  • “তোমাৰ হাঁহিয়ে কোটি জগতৰ আকাশ কৰিছে মায়াপী” এই কল্পচিত্রই কবিতাটোক সম্পূৰ্ণ এক মায়াময় ৰূপ দিছে। যেনে কবিৰ কল্পনাৰ আকাশ মায়াপী হৈ পৰিছে।

সারসংক্ষেপত, এই কবিতাটোত জ্যোতিপ্ৰসাদে নক্ষত্ৰ, আকাশ আৰু সৌন্দৰ্যৰ কল্পচিত্রৰ যোগেদি অনন্তৰূপী বিশ্বৰ অপূৰ্ব দৃশ্যৰ চিত্র অংকন কৰিছে। কবিতাটো সহজ শৈলীত লিখা আৰু সাহিত্যিক কৌশলৰ ব্যৱহাৰ অত্যন্ত মনোমোহক।

বিঃ দ্রঃ জ্যোতি প্ৰসাদ আগৰৱালাৰ ‘Jaga Jaga Nakhatror Provate Provate‘ শিৰোনামৰ গীতটি ৰাব্বি মছৰু সম্পাদিত ‘প্রতিনিধিত্বশীল জ্যোতি গীত’ গ্রন্থৰ পৰা লোৱা হৈছে।

You May Like:

  1. বিশ্ব বিজয়ী নৱ জোৱান-জ্যোতিপ্ৰসাদ

অতিৰিক্ত অনুসন্ধান:

  1. মৌলানা আবুল কালাম আজাদ
  2. হুমায়ুন আজাদ
  3. অসমীয়া কবিতা
  4. হীৰেন ভট্টাচার্যৰ এমুঠি কবিতা
  5. ইছমাইল হোছেইন
  6. বিষ্ণু ৰাভাৰ গীতি কবিতা
  7. জ্যোতিপ্রসাদ আগৰৱালাৰ কবিতা
  8. অমূল্য বৰুৱাৰ কবিতা কুকুৰ
  9. অসমীয়া আধুনিক কবিতা
Previous articleজানো জানো বিফলে নাযায়। জ্যোতিপ্ৰসাদ
Next articleনিমাতি কইনা। জ্যোতিপ্ৰসাদ

1 COMMENT

  1. […] জাগা জাগা নক্ষত্রৰ প্রভাতে-জ্যোতিপ্র… […]

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here